Laatst bijgewerkt op 26 september 2024 door Joris van Leeuwen.
In de afgelopen periode was het voor consumenten relatief eenvoudig om vrij goedkoop te lenen. Dat had vooral te maken met de bijzonder lage rentestand. Het rekensommetje is natuurlijk eenvoudig: een lage rente betekent een lening die weinig extra kosten met zich meebrengt. Het lijkt er echter op dat geld lenen binnenkort een stukje duurder gaat worden voor de Europese consument. Een aantal (financiële) omstandigheden waarop banken hun rentestand baseren lijkt namelijk te gaan wijzigen.
Inhoudsopgave
Staatsobligaties
Een belangrijk punt waardoor de rentestand voor consumentenleningen wordt bepaald is de rentestand die de Europese Centrale Bank (ECB) aanhoudt. Wanneer het rentetarief stijgt betekent dit dat het voor banken en overheden duurder wordt om geld te lenen. Om dat te compenseren zullen banken en andere kredietverstrekkers de rente die ze aan consumenten rekenen over het algemeen omhoog gooien. Wat dat betreft zijn de voortekenen niet erg gunstig. Een veelgebruikte manier van overheden om aan geld te komen is namelijk het uitgeven van staatsobligaties.
Aan de rentestand van dit soort obligaties is veel af te lezen. En aangezien de staatsobligaties van de Eurolanden in de afgelopen maand behoorlijk zijn gestegen kunnen we er zonder meer vanuit gaan dat de rente op een persoonlijke lening of op een doorlopend krediet binnenkort ook zal gaan stijgen.
Onzekerheid leidt tot rentestijgingen
De reden dat de rente op staatsobligaties (wat dus een goede graadmeter is) stijgt heeft vooral te maken met onzekerheid die in de markt sluipt. Daarvoor zijn op z’n minst drie oorzaken aan te wijzen. Alle drie die onzekerheden hebben (niet zo verrassend) te maken met politiek. Ten eerste is daar Donald Trump. Omdat nog steeds niet helemaal duidelijk is hoe hij zijn (financieel-economische) beleid vorm gaat geven ontstaat er onzekerheid. Als direct gevolg stijgt vervolgens de rente op obligaties.
Italie en Frankrijk
Dan hebben we wat dichter bij huis nog de situatie in Italië. Hoewel de meeste Nederlandse consumenten het waarschijnlijk niet weten vindt daar op 4 december een belangrijk referendum plaats. De Italiaanse premier wil namelijk dat hij op een eenvoudigere manier politieke beslissingen kan nemen, zijn tegenstanders willen dat niet. Wat de Italiaanse burger ervan vindt wordt dus in het referendum bepaald. Omdat op dit moment nog totaal niet duidelijk is wat de uitkomst is neemt de onzekerheid toe en stijgt de rente. Tot slot is er ook in Frankrijk op politiek gebied van alles aan de hand.
Met name de komende presidentsverkiezingen die gehouden worden op 23 april 2017 zorgen voor onrust op de financiële markten. De angst die er vooral is gaat over het Front National van Marine Le Pen. Deze partij staat bekend als enorm euro-sceptisch. De grote angst is dat zowel in Italië (als gevolg van het referendum) als in Frankrijk (als gevolg van de presidentsverkiezingen) anti-Europa-partijen de macht zullen krijgen. Neem daarbij Donald Trump die zich vooral op de Amerikaanse markt wil richten en het feit dat de Britten in hun Brexit-referendum voor terugtreding uit de EU hebben gestemd. De onzekerheid over de toekomst van de euro en de Europese Unie als geheel is behoorlijk goed te begrijpen. Dat de rentes stijgen is dus een logisch gevolg. En dat betekent dat de consument tegen minder gunstige voorwaarden een lening af kan sluiten.