Geld lenen zit vandaag de dag stevig ingebakken in onze manier van leven. We lenen niet alleen geld voor de aankoop van een (nieuwe) woning, daarnaast zijn ook de zogenaamde consumentenkredieten erg populair geworden. Bijkomend is het zo dat ook de introductie van de zogenaamde minilening op de markt ervoor heeft gezorgd dat het aantal kredieten die worden afgesloten door de jaren heen danig is toegenomen. Dit gezegd hebbende leert de praktijk ons vandaag de dag dat mensen bij het aanvragen van een lening vaak niet of in ieder geval onvoldoende stil blijven staan bij hun persoonlijke leencapaciteit. Is dit ook voor jou een tot dusver onbekend gegeven? Dan brengen we daar graag verandering in, in dit artikel!
Inhoudsopgave
De woonquote bij een hypotheek
Ga je geld lenen voor de aankoop van een woning? Dan zal je daarvoor uiteraard een hypotheek willen afsluiten. Hierbij is het zo dat er door de kredietnemer zal worden gekeken naar de zogenaamde woonquote. Het betreft hier een bepaald percentage dat je van je inkomen kwijt mag zijn aan woonlasten waaronder dus ook de aflossing van een hypotheek. Voor deze woonquote geldt dat ze elk jaar wordt vastgesteld door de NIBUD. Bij het bepalen hiervan wordt rekening gehouden met de onderstaande factoren:
- De koopkrachtontwikkeling waarvan sprake is;
- Het totale toetsingsinkomen;
- De actuele hypotheekrente;
- Of je binnen de 10 jaar op pensioen gaat of niet;
Ondanks het feit dat de woonquote dus duidelijk van jaar tot jaar kan verschillen is het zo dat ze gemiddeld is gelegen tussen de 20 en 30 procent van je inkomen. Dit percentage kan variëren afhankelijk van jouw persoonlijke, financiële situatie. Wil je graag exact te weten komen hoeveel jouw woonquote precies bedraagt? Dan kan je daarvoor altijd terecht bij een hypotheekadviseur.
Je persoonlijke leencapaciteit bij een persoonlijke lening
De werkwijze die wordt toegepast bij de hypothecaire lening is er één die exclusief is voorbehouden voor dit type krediet. Kies je met andere woorden voor het afsluiten van een persoonlijke lening? Dan wordt het een ander verhaal. Hierbij is het namelijk zo dat er geen rekening wordt gehouden met een vast percentage van je inkomen.
In plaats daarvan kijken kredietverstrekkers naar het verschil waarvan sprake is tussen enerzijds het inkomen en anderzijds de vaste lasten waarvan sprake is. Des te groter de financiële ruimte is waarvan sprake is, des te meer er uiteraard op een verantwoorde manier kan worden geleend.
Wat valt er allemaal onder je inkomen?
Vaak is het zo dat potentiële kredietnemers vermoeden dat hun inkomen louter en alleen bestaat uit het loon dat ze maandelijks ontvangen. Tegelijkertijd bestaat ook het vermoeden dat mensen zonder loon dus eigenlijk geen (persoonlijke) lening kunnen afsluiten. Dat is niet helemaal juist. Zelfs wanneer je een bepaalde uitkering ontvangt of wanneer je bijvoorbeeld pensioengerechtigd bent kan je doorgaans geld lenen. Dit gezegd hebbende bestaat de kans uiteraard wel dat het bedrag dat je zal kunnen lenen een stuk lager zal zijn gelegen.
Tip! Beschik je over een mooie beleggingsportefeuille en heb je geïnvesteerd in dividendaandelen of ETF’s? Ontvang je hier dan ook bijgevolg maandelijks of per kwartaal een aardig inkomen uit? Ook dit kan bij veel kredietverstrekkers mee in de weegschaal worden gelegd bij het aanvragen van een lening. Dat geldt uiteraard ook voor mogelijke inkomsten die je ontvangt uit het verhuren van één of meerdere woningen waar je eigenaar van bent.
Wat valt er allemaal onder je vaste lasten?
Bij het bepalen van jouw persoonlijke leencapaciteit wordt er aldus zowel gekeken naar de inkomsten als naar de uitgaven waarvan sprake is. Wat de uitgaven betreft worden uitsluitend de vaste lasten mee in de weegschaal gelegd. Wat zijn deze vaste lasten nu echter precies?
- De norm op het gebied van levensonderhoud;
- De woonlasten waaronder de huur of de hypotheek;
- De autokosten voor mensen die een auto bezitten;
- Kind gerelateerde kosten zoals deze van de kinderopvang;
- Reeds lopende leningen of kredietfaciliteiten met inbegrip van een creditcard;
Verschillende van deze kosten zijn niet vastgesteld en gelden ook niet voor elke kredietaanvraag. Heb je geen auto? Dan wordt er uiteraard geen rekening gehouden met autokosten. Ben jij iemand die alleen woont? Dan zullen je kosten voor levensonderhoud gevoelig lager zijn gelegen dan wanneer je bijvoorbeeld een volwaardig gezin hebt.
Ben je dus met andere woorden van plan om een bepaalde lening af te sluiten? Zorg er dan altijd voor dat je eerst even je persoonlijke leencapaciteit laat berekenen. Zo voorkom je vervelende verrassingen alsook mogelijke vertragingen in je kredietaanvraag.
Waarom is jouw leencapaciteit zo belangrijk?
In het verleden was het zo dat er bij het aanvragen van een lening slechts een beperkte controle werd uitgevoerd. Iedereen kent ongetwijfeld wel die verhalen van mensen die tot soms 150 procent van hun inkomen konden lenen. Dat is een situatie die niet houdbaar is gebleken.
Heel wat mensen kwamen hierdoor in de problemen wat uiteindelijk onder meer leidde tot de financiële crisis van 2008. Vooral naar aanleiding van deze crisis werd door de financiële wereld besloten dat het anders en vooral veel strenger moest. De leencapaciteit of woonquote werd vanaf dat moment dan ook ingevoerd als controlemiddel voor elke kredietaanvraag.
Uiteraard zorgt bovenstaande vaak voor de nodige frustraties onder potentiële kredietnemers. De persoonlijke leencapaciteit kan er immers zomaar voor zorgen dat het bedrag dat je kan lenen danig wordt beperkt. Dit gezegd hebbende leidt dit in de praktijk duidelijk tot een veel veiligere kredietmarkt voor mensen die een lening willen afsluiten. De kans dat je nu door toedoen van jouw krediet in de financiële problemen terecht komt is dan ook gevoelig kleiner.
Je persoonlijke leencapaciteit kan elk moment veranderen
Tot slot is het belangrijk om er rekening mee te houden dat jouw persoonlijke leencapaciteit een flexibel gegeven is. Niet alleen je inkomsten, maar ook je vaste lasten kunnen in principe op eender welk moment veranderen. Heb je een loonsverhoging gekregen? Dan kan er daardoor meer ruimte ontstaan om een lening af te lossen. Is je loon gelijk gebleven, maar zijn je vaste lasten toegenomen doordat je bijvoorbeeld een kind ten laste hebt gekregen? Dan spreekt het voor zich dat je persoonlijke leencapaciteit daar net negatief door zal worden beïnvloed.
Laatst bijgewerkt op 20 november 2024 door Bas Kortsmit.