Soms zijn er van die ontwikkelingen waarvan niet goed te voorspellen is of er toekomst in zit of niet. Iets kan veelbelovend lijken en toch een flop blijken te zijn. Andersom geldt natuurlijk hetzelfde. Iets waar men in eerste instantie niet enthousiast over is groeit uit tot een ware rage. Het lastige is dat van tevoren slecht te voorspellen valt welke kant het kwartje opvalt.
Inhoudsopgave
Een voorbeeld van een nieuwe ontwikkeling is cryptogeld. Dat klinkt nogal sciencefictionachtig, maar als we de naam van het meest bekende cryptogeld noemen weten de meeste consumenten waar het over gaat: Bitcoins. Wat Bitcoins nu precies zijn is voor de meeste mensen echter een groot vraagteken.
TIP: Koop je BTC via de Nederlandse crypto exchange Finst en profiteer van slechts 0,15% transactiekosten.
Wat zijn Bitcoins?
Bitcoins zijn virtuele munten. Of, misschien beter gezegd: elektronische munten. Dat betekent dus letterlijk dat er geen fysieke Bitcoins zijn die u in uw portemonnee kunt stoppen. Wat misschien nog wel opvallender is aan de Bitcoin is het feit dat er mee betaald en in gehandeld kan worden zonder dat er een derde partij (bijvoorbeeld een bank) bij betrokken is. Het ontbreken van die derde partij is voor veel mensen reden om enthousiast te zijn over Bitcoins. Er kunnen namelijk financiële transacties worden uitgevoerd zonder dat er vergoedingskosten aan de bank moeten worden afgedragen. Bitcoins worden namelijk rechtstreeks van de ene computer naar de ander computer gezonden. De rechtstreekse overdracht van persoon naar persoon wordt ook wel peer-to-peer genoemd. Dat betekent onder meer dat er niet alleen geen banken bij het proces zijn betrokken, maar ook dat monetaire toezichthouders zich niet met het proces (kunnen) bemoeien.
Tip: Van plan om Bitcoins te kopen? Lees dan hier verder >
Hoe wordt de waarde van deze virtuele munt bepaald?
Online en peer-to-peer handelen en betalen met een virtuele munt? Allemaal leuk en aardig, maar dat zorgt natuurlijk wel voor nogal wat vragen. Want wanneer er geen centrale instelling is die de stabiliteit van een munt bewaakt wie beïnvloedt dan de waarde van de munt? Een hele terechte vraag met betrekking tot Bitcoins. Want waar de (waarde van de) Euro gereguleerd wordt door de Europese Centrale Bank en de Federal Reserve het monetaire beleid in de Verenigde Staten voor zijn rekening neemt is er geen centrale instelling die zich bemoeit met Bitcoins. Dat betekent dus ook dat er geen overkoepelende instantie is die door middel van het verhogen of verlagen van rente de inflatie kan beïnvloeden. Hoe wordt de waarde van de Bitcoin dan wel bepaald? Eigenlijk vooral door de wet van vraag en aanbod. Er zijn een beperkt aantal Bitcoins in omloop, dus wanneer de vraag groter is dan het aanbod zal de waarde (het bedrag waarvoor een Bitcoin gekocht kan worden) stijgen.
Waarom zijn er een beperkt aantal Bitcoins in omloop?
Geld vertegenwoordigd een waarde. Wie veel briefjes van 500 euro in de portemonnee heeft zitten hoeft zich niet druk te maken. Bij contant geld is het echter zo dat centrale banken net zoveel geld bij kunnen drukken als ze zelf willen. Het aantal briefjes van 500 euro dat onder de consumenten ‘verdeeld’ kan worden kan dus door de Europese Centrale Bank worden geregeld. Dat heeft vanzelfsprekend invloed op de inflatie, oftewel de waarde van de Euro. Bij de Bitcoin werkt het natuurlijk een beetje anders. Niet in de laatste plaats omdat er geen Centrale Bank is die invloed kan uitoefenen op het ‘monetaire beleid’ van de Bitcoin. Om toch duidelijkheid en zekerheid te scheppen hebben de bedenkers van de Bitcoin ervoor gekozen om een bepaald aantal Bitcoins in omloop te brengen.
Het is bij de Bitcoin dus niet zo dat er plotseling extra Bitcoins ‘bijgedrukt’ kunnen worden waardoor de prijs ineens zou dalen. Bij de Bitcoin blijft het aanbod van het aantal eenheden simpelweg heel overzichtelijk. Er wordt dus bewust gekozen voor het creëren van een beperkt aantal Bitcoins die in omloop zijn. Elk jaar worden er een aantal Bitcoins gecreëerd en dit aantal wordt na verloop van tijd steeds gehalveerd. In het eerste ‘blok’ dat er Bitcoins werden gecreëerd ging het om een totaal van 10,5 miljoen Bitcoins. Omdat er steeds een halvering plaats zal vinden van het aantal Bitcoins dat op de markt komt betekent dit dat er op een gegeven moment geen Bitcoins meer bijkomen.
BTC in het jaar 2140
Op dit punt is de hoeveelheid Bitcoins namelijk kleiner dan de kleinste eenheid die er voor Bitcoins bestaat. Op dat moment houdt het op. Aangezien het proces waarlangs dit verloopt al vast ligt weten we dat de laatste eenheid Bitcoin in 2140 op de markt zal komen. Dat is dus iets waar niemand zich nu druk om hoeft te maken. Het totaal aantal Bitcoins dat rond 2140 op de markt zal zijn is 21 miljoen Bitcoins. Ook dat weten we dus al.
Wat is ‘Bitcoins minen’?
Een begrip dat onlosmakelijk verbonden is met Bitcoins is ‘mining’. Dat klinkt misschien alsof er met helm en pikhouweel in een mijnschacht moet worden afgedaald, maar niets is minder waar. We hebben het hier over elektronisch geld, dus uiteraard ook over een elektronische (of virtuele) vorm van mining. Hierbij wordt gebruikgemaakt van computers die met zeer snelle en energiezuinige chips op zoek gaan naar de chips. Dit proces wordt gecombineerd met het controleren van de Bitcoin-transacties die online plaatsvinden. Op die manier worden er dus nieuwe Bitcoins gegenereerd terwijl tegelijkertijd het financiële systeem wordt gemonitord.
Het minen gebeurt door het uitvoeren van berekeningen. Wanneer er voldoende berekeningen zijn uitgevoerd wordt er een Bitcoin ‘uitgekeerd’ en is er dus een resultaat opgedolven. Doordat mining nu door een aantal mensen op bedrijfsmatige basis wordt gedaan is het voor een gewone consument haast niet meer mogelijk om zelf te gaan delven. De speciale (en dure) hardware die hier voor nodig is kost namelijk een vermogen.
Kan de koers van de Bitcoin crashen?
Een volledig virtuele munt waarbij er geen toezichthouder (zoals de ECB) is om de boel in de gaten te houden. Geeft toe, het klinkt toch een beetje eng. Want is de kans niet erg groot dat de waarde van de Bitcoin plotseling keldert? Vooral wanneer de munt eerst heel populair wordt en dus in waarde stijgt lijkt die kans aanwezig. Een koersval is inderdaad mogelijk. Dat betekent overigens niet dat een koersval ook waarschijnlijk is. Waar u wel rekening mee moet houden is het eerder aangehaalde feit dat er geen overkoepelend orgaan is dat eigenaars van de Bitcoin beschermt tegen plotselinge dalingen van de waarde van deze virtuele munt.
Wat dat betreft is een rekening met Bitcoins echt iets anders dan een bankrekening met euro’s. In dat laatste geval zorgt het depositogarantiestelsel er namelijk voor dat uw geld tot een bepaald maximum veilig is. Zelfs wanneer de bank failliet gaat. Bij Bitcoins is er geen bescherming. De waarde die de munt op een gegeven moment heeft is de waarde waar de eigenaar het mee zal moeten doen.
Wat vindt de (Nederlandse) Overheid van de Bitcoin?
Dat Bitcoins een geheel nieuwe en niet gereguleerde vorm van valuta zijn geeft dit type geld een bijzondere status. Dat overheden het fenomeen Bitcoin dus goed in de gaten houden valt wel te verklaren. Maar wat vindt, bijvoorbeeld, onze Nederlandse Overheid nu eigenlijk van de Bitcoin? In antwoord op vragen van leden van de Tweede Kamer liet minister Dijsselbloem van Financiën zijn licht schijnen over nieuwe vormen van virtueel geld in het algemeen en over de Bitcoin in het bijzonder. De minister (en dus de regering) wees er vooral op dat de Bitcoin behoorlijk speculatief is. Daarmee bedoelde hij dat de vraag naar Bitcoins niet zozeer te maken had met de mogelijkheid om de Bitcoin als betaalmiddel te gebruiken, maar meer als soort van beleggingsinvestering.
Zoals te verwachten was wees Dijsselbloem op de risico’s die er zijn aangezien er geen banken en toezichthouders bij de handel en het gebruik van Bitcoins betrokken zijn. Met name het gevaar van een plotselinge koersdaling werd voor de gebruiker als een risico gezien. Omdat de Bitcoin nog relatief weinig wordt gebruikt heeft de virtuele munt volgens de minister echter nog weinig invloed op de reële economie. Wat wel een probleem zou kunnen zijn is de anonimiteit van Bitcoin-transacties. De kans dat Bitcoins worden gebruikt voor witwasoperaties en andere vormen van criminaliteit is volgens de minister vrij groot. Het feit dat de Bitcoin niet als regulier betaalmiddel wordt gezien en daarom niet onder de Wet op het Financieel Toezicht valt speelt daarbij een rol.
Wat vinden traditionele banken van de Bitcoin?
Uiteraard hebben banken ook een mening over de Bitcoin. Ze zullen wel moeten. De Bitcoin is namelijk een concurrent van hen. Stel dat iedereen de Bitcoin als betaalmiddel zou gaan gebruiken dan konden de traditionele banken wel inpakken. Uiteraard gaat dat niet gebeuren, maar toch is duidelijk te zien dat grote banken niet erg enthousiast zijn over deze nieuwe virtuele munteenheid. Zo is het voor veel bedrijven die diensten verlenen met betrekking tot aan- en verkoop van Bitcoins bijna niet mogelijk om een bankrekening bij een traditionele bank te openen. Dat heeft met een aantal zaken te maken. Banken zijn bijvoorbeeld bang dat ze door het aanbieden van een bankrekening onbedoeld meewerken aan witwaspraktijken en criminele of terroristische activiteiten.
Overigens zeggen de banken niet dat ze bedrijven of personen die zich met Bitcoins bezighouden per definitie niet vertrouwen. Ze geven wel aan dat ze het risico niet goed durven nemen omdat de handel in en het gebruik van Bitcoins zo lastig te controleren is. Overigens heeft de minister van Financiën aangegeven dat hij deze angst bij banken begrijpelijk vindt. Een tweede reden voor de bank om terughoudend te zijn (naast het mogelijk financieren van criminaliteit) heeft te maken met het financiële risico van de Bitcoin. De Nederlandsche Bank heeft de banken gewaarschuwd dat virtuele valuta een hoog risicoprofiel hebben. Kortom, de kans dat een bank er financieel op achteruitgaat, bijvoorbeeld doordat de rekeninghouder zijn financiële verplichtingen niet na kan komen is groot.
Heeft de Bitcoin de toekomst?
De Bitcoin bestaat en sommige mensen zijn erg enthousiast over deze virtuele munt. Maar heeft de Bitcoin toekomst? Of horen we er over een paar jaar niets meer over? Dat is uiteraard een beetje moeilijk te voorspellen. Toch lijkt het erop dat de Bitcoin niet zomaar zal verdwijnen. De toepassing waar de Bitcoin gebruik van maakt is namelijk een techniek die volgens specialisten alleen nog maar meer gebruikt zal gaan worden. Deze techniek wordt blockchain genoemd. Het is de manier waarop Bitcoin-transacties worden geregistreerd. Deze techniek van digitale communicatie gaat waarschijnlijk gebruikt worden in zelfrijdende auto’s en er zijn zelfs experimenten met huishoudelijke apparaten die gebruikmaken van blockchain. Blockchain wordt huge. En blockchain is de ruggengraat van de Bitcoin. Trek zelf maar uw conclusies…
Laatst bijgewerkt op 26 september 2024 door Joris van Leeuwen.